Hoe kan je jezelf opladen?

Rust en ontspanning zijn de momenten dat je je hoofd en/of lichaam de kans geeft om te herstellen van wat je allemaal meemaakt. Ze zijn heel belangrijk om je goed te blijven voelen. Als je bijvoorbeeld veel sport, moet je ook rust nemen om je spieren tussendoor te laten herstellen. Anders krijg je blessures.

Voor je hoofd werkt dat ook zo. Je hersenen zijn veel bezig: op school en op je werk, maar bijvoorbeeld ook als je iets leest, scrolt of piekert. Met genoeg rust kunnen je hersenen dat allemaal goed verwerken. Maar neem je te weinig rust, dan lukt dat niet. Je kan dan klachten krijgen, zoals hoofdpijn, moeheid en irritatie.

Rust is geen luxe, iedereen heeft het nodig. Door regelmatig te ontspannen laad je jezelf op, net als een batterij. Zorg ervoor dat je op tijd rust neemt, nog voordat je batterij leeg raakt. Dan voel je je energieker en blijer. Je kan je aandacht beter verdelen en beter omgaan met stress. En gek genoeg slaap je ook beter als je niet volledig uitgeput bent.

Ontspanning gaat om momenten waarin je spanning loslaat zodat je batterij weer oplaadt. Ontspanning is persoonlijk en kan op veel verschillende manieren. Wat voor een ander werkt, hoeft niet voor jou te werken. Kies waar jij je goed bij voelt.

Dit zijn verschillende vormen van ontspanning:

• Actieve ontspanning: Beweging helpt om spanning in je lichaam los te laten en je hoofd leeg te maken. Van wandelen tot sprinten, van dansen tot boksen.

• Creatieve ontspanning: Dingen maken kan rustgevend zijn. Schrijf, teken, kleur, maak muziek of knutsel iets. Het hoeft niet perfect te zijn – het gaat om het proces.

• Sociale ontspanning: Je kan opladen door tijd door te brengen met fijne mensen om je heen, bij wie jij jezelf kan zijn.

• Stille ontspanning: Soms heb je behoefte aan stilte, even niks. Je kan mediteren, mindfulness oefenen of gewoon even niks doen. Laat jezelf even “offline” zijn.

Voel je je moe, heb je hoofdpijn of last van je rug? Dat zijn veel voorkomende signalen dat je lichaam ontspanning nodig heeft.

Andere signalen zijn:

• Je slaapt slecht.

• Je wordt sneller boos of verdrietig.

• Je hebt moeite om je aandacht bij dingen te houden.

• Je blijft maar piekeren.

• Je voelt spanning in je nek, schouders of maag.

Herken je een of meer van deze dingen? Probeer dat dan niet te onderdrukken, maar luister ernaar. Neem vaker een momentje om op te laden en wacht niet tot je echt niet meer kan. Hoe beter jij voor jezelf zorgt, hoe beter je presteert.

Veel mensen vinden het moeilijk om écht te ontspannen. Misschien herken je dit: je voelt je schuldig als je niks doet, of je bent gewend om altijd maar door te gaan. Misschien is dat wel de gewoonte in jouw omgeving.

Toch is rust niet iets wat je moet verdienen. Het is keihard nodig om gezond te blijven en nog goed voor je prestaties ook! Af en toe even niks hoeven helpt je om creatiever te worden en blijer te zijn. Dus gun jezelf die tijd.

Tijdens je slaap herstellen je lijf en je hersens. Je spieren ontspannen en je hoofd verwerkt wat je hebt meegemaakt. Als je genoeg slaapt, voel je je fitter, vrolijker en kalmer. Je kan beter omgaan met stress en moeilijke situaties, je onthoudt dingen makkelijker en je kan je aandacht beter bij dingen houden.

Als je te weinig slaapt, merk je dat snel. Je bent sneller chagrijnig, onzeker en piekert meer.

Je hebt gemiddeld zeven tot negen uur slaap per nacht nodig. Maar het verschilt per persoon. Als jij je ’s ochtends fris voelt en de dagen goed doorkomt, krijg je genoeg slaap. Maar ben je bij het opstaan nog slaperig en ben je overdag moe? Dan slaap je waarschijnlijk te weinig.

Slecht slapen kan door veel dingen komen. Dit zijn de meest voorkomende redenen:

• Telefoongebruik: Als je vlak voor het slapen of als je wakker wordt midden in de nacht op je telefoon zit, zet je je hersenen aan het werk. Het licht dat uit je telefoon komt, geeft je lijf het idee dat het nog dag is. Dit maakt het lastig om in slaap te vallen en je kan er ook minder uitgerust door wakker worden.

• Te weinig ritme: Ga je vaak op verschillende tijden naar bed of slaap je graag uit? Dat lijkt lekker, maar je lichaam heeft behoefte aan een vast ritme. Ga rond dezelfde tijd naar bed en sta rond dezelfde tijd op, in ieder geval doordeweeks.

• Stress en piekeren: Soms hebben je hersenen niet genoeg tijd gekregen om te verwerken wat er overdag gebeurd is. Dan beginnen ze daarmee als jij in bed stapt. In plaats van in slaap te vallen, blijft je hoofd maar doorgaan.

• Geen goede omgeving: Een rommelige of lawaaierige slaapkamer kan het ook lastiger maken om diep te slapen.