Je gedachten draaien in kringetjes rond en je komt geen steek verder. Hoe komt het dat je piekert en hoe houd je ermee op? Dat lees je hier.
Piekeren betekent dat je steeds nadenkt over dezelfde dingen, zonder dat je een antwoord vindt. Vaak gaat het over dingen waar je je zorgen om maakt, zoals een lastig gesprek, een toets of iets wat is gebeurd. Je hoopt misschien een oplossing te vinden, maar dat lukt niet. In plaats daarvan blijf je vastzitten in je gedachten. Daarvan kan je gestrest, moe of somber worden.
Nadenken is doelgericht: je hebt een probleem, bedenkt een oplossing en kan het daarna loslaten. Als je piekert, lukt dat niet. Je blijft maar denken, zonder dat het iets oplevert.
Een voorbeeld:
Nadenken: Je bedenkt wat jij kan doen om een toets goed te maken. ‘Ik moet me goed voorbereiden’, denk je. En je maakt een leerplanning.
Piekeren: Je vraagt je steeds af of je wel genoeg doet. Of je bedenkt wat er allemaal mis kan gaan. Maar verder onderneem je geen actie.
We piekeren omdat we voorbereid willen zijn. Of omdat we bang zijn voor onzekerheid. Door erover na te denken, geef je jezelf het gevoel dat je meer grip hebt op een probleem of situatie. Maar dat is bij piekeren niet zo.
Piekergedachten gaan alleen over het verleden of de toekomst. Je kan niks meer doen aan iets wat al gebeurd is. En je weet niet hoe de toekomst eruitziet. Dus heb je geen invloed op de situaties waar je over piekert. Zo leidt piekeren tot gedachten die in kringetjes ronddraaien.
Piekeren kost veel energie, omdat je hoofd constant bezig is. Je kan er moe van worden, je uitgeput voelen of moeite hebben om je aandacht ergens bij te houden. Misschien heb je minder puf voor school, werk of hobby’s.
Piekeren kan ook je slaap verstoren. Als je gedachten blijven rondspoken, val je moeilijk in slaap of word je steeds wakker.
Daarnaast kan piekeren leiden tot stress en spanning in je lichaam. Je kan er somber of angstig van worden of negatieve gedachten krijgen over jezelf.
Iedereen piekert weleens, maar het wordt te veel als het je dagelijks leven in de weg zit. Je merkt dit als je bijvoorbeeld slecht slaapt, vaak gespannen, moe, somber of angstig bent. Ook als terugkerende gedachten je steeds afleiden van werk of school, is dit een teken dat je te veel piekert.
Bron: Voor deze informatie mochten we dankbaar gebruikmaken van de kennis van MIND en het Vlaams Instituut Gezond Leven vzw.
Tegen jezelf zeggen: ‘Ik mag niet piekeren’ werkt niet. Gelukkig zijn er manieren om meer rust in je hoofd te krijgen:
Merk op: Ik pieker nu. Probeer niet boos op jezelf te worden, maar te kijken hoe je jezelf kan helpen. Wat zou je tegen een goede vriend zeggen?
Stel jezelf de volgende vragen: Klopt deze gedachte wel? Wat is het ergste dat kan gebeuren? Zou ik daar overheen komen? Wat is het beste dat kan gebeuren? En het meest waarschijnlijke?
Piekeren gaat over het verleden of de toekomst. Door je aandacht te verplaatsen naar het nu, doorbreek je dat. Oefen met vragen als: Wat zie ik nu? Wat hoor ik nu? Wat ruik ik nu? Wat proef ik nu? Wat voel ik nu op mijn huid?
Focus op wat je wél kan doen. Maak bijvoorbeeld een planning of voer een taak uit die je vooruit helpt.
Door je gedachten op papier te zetten, maak je je hoofd leger. Dit kan met een piekerdagboek, maar ook op een kladblok.
Het liefst aan het einde van de middag. Zet een timer en geef alle gedachten die opkomen de ruimte. Na dit kwartier zoek je afleiding. En komen er op andere momenten piekergedachten op? Zeg dan: stop, dit bewaar ik voor het piekerkwartier.
Jezelf de hele tijd afleiden, werkt niet. Daar worden je piekergedachten alleen maar sterker van. Maar ontspannen is wel belangrijk. Dus blijf wel dingen doen die je leuk vindt, zodat je lichaam wat spanning kwijt kan raken.
Lig je al 20 minuten te piekeren terwijl je eigenlijk wilt slapen? Ga iets doen dat voor afleiding en ontspanning zorgt en probeer het slapen daarna opnieuw.
Alle tests en oefeningen zijn speciaal ontwikkeld om je op weg te helpen. Ontdek wat bij jou past.
Test
We piekeren allemaal weleens. Maar pieker jij meer dan gemiddeld? Maak de test en je weet het.
Oefening
Zie jij vooral de negatieve kant van een verhaal? Weet dan dat je jezelf kan trainen om positiever te denken. Deze oefening leert je hoe dat moet.
Oefening
Een mindfulness-oefening om tot jezelf te komen. Breng je adem naar je lichaam en kom terug in het hier en nu.
Oefening
Met deze oefening krijg je meer zicht op wat je spanning geeft en waar je door ontspant. Zo kan je gerichte stappen zetten om in evenwicht te komen.
Oefening
Zit je vast in stress, angst of gepieker? Deze oefening kan je altijd en overal doen om, tot rust te komen. Met of zonder audio.
Oefening
Vaak last van een negatief stemmetje in je hoofd? Met deze oefening leer je negatieve gedachten herkennen en ombuigen naar gedachten die je helpen.
Soms lijkt het misschien alsof je de enige bent die ergens mee zit. Maar je bent niet alleen. Check de ervaringsverhalen hieronder of praat mee in de community.
Ervaringsverhaal
Al op de basisschool lag Simon wakker van grote wereldproblemen. Waarom is er zoveel onrecht? Waarom doet niemand iets? In plaats van te blijven hangen in zijn gedachten, ontdekte hij een manier om er wél mee om te gaan: in actie komen.
Ervaringsverhaal
Melissa voelt zich snel onzeker en kan over van alles en nog wat piekeren. Als ze ergens mee zit, appt ze haar vrienden met een beetje humor. Dat helpt haar.
Deze organisaties zijn er om jou verder te helpen. Met cursussen, ontmoetingsmogelijkheden of meer specialistische hulp.
Organisatie
Bij @ease kun je je verhaal kwijt bij leeftijdsgenoten. In de inloophuiskamers door heel Nederland staan vrijwilligers van @ease klaar om naar je te luisteren - zonder wachtlijst, anoniem en helemaal gratis.
Organisatie
De Transformers Community is er speciaal voor jou als je het leven soms best uitdagend vindt. Hier krijg je de kans om te ontdekken wie je bent en wat je wilt.
